¿Independentismu versus Internacionalismu?

Estos caberos díes foi una noticia de sonadía’l IV Congresu de la CUT-BAI, partíu políticu del que formen parte figures de la llucha andaluza como Cañamero o Sánchez Gordillo. Y foi noticia d’algame estatal principalmente porque nesi actu la CUT afitó daqué polo que lleva puxando dende’l so nacimientu: la soberanía y el socialismu p’Andalucía.

Sicasí, tanto los medios como muncha xente descubrieron esta fin de selmana que Gordillo, Cañamero, la CUT o’l SAT son soberanistes, y llamome muncho l’atención la repetición d’una reaición resumía na espresión “¿Gordillo es independentista? Pues menudo internacionalismo…” Tampoco ye que teamos descubriendo agora’l gran furacu prietu esistente n’España alrodiu la cuestión nacional, en casi cualquier ámbitu ideolóxicu de marcu estatal, pero diome por entrugame por qué independentismu ya internacionalismu son incompatibles… La verdá ye que nun atopé rempuesta.

Por centranos nun ámbitu ideolóxicu más o menos concretu, ún de los grandes males de la izquierda d’ámbitu estatal/españolista o como queramos llamala, ye esa especie d’universalismu abstractu, esi “ciudadanismu del mundu” que vien arrastrando dende tiempos inmemoriales y que nun tien perspeutiva d’avanzar haza posiciones más lóxiques , coherentes y sobre too, basaes nel analís.

La configuración del estáu español ye la que ye, siendo esti un ente de claru calter imperialista que dende va sieglos vien apostando pol centralismu políticu y la uniformización cultural, too ello amestao a rellaciones de somorguiamientu no económico de les distintes naciones del estáu. Poro, como diz esa famosa fras: “Un pueblu qu’oprime a otru nun puede ser llibre”.

Sicasí, habrá qu’intentar evitar al máximu les cites, porque ye esi precisamente’l gran mal de la izquierda española na cuestión nacional:  basase en cites descontestualizaes, en llugar d’analizar la realidá. Hai trabayos abondos que, dende les distintes naciones del estáu, despliquen perbien eses rellaciones de somorguiamientu cultural, políticu… y en definitiva, económicu. El porqué n’Andalucía hai materia prima pero nun hai industria; o’l porqué Asturies vien calteniendo pa con España una rellación de colonia enerxética, etc. 

De la mesma forma, vemos tamién bones desplicaciones qu’espeyen la disparidá nes dinámiques económiques, polítiques, y sociales de les distintes naciones del estáu, que dexen polo tanto como conclusión la necesidá d’un analís y una aición específico en caún d’elles. Pero ente too esto, namái vemos a la izquierda estatal enfotada nel so mantra universalista sofitáu en proclames abstractes. Non, nun se mira si interesa la confrontación dende la posición soberanista con tal élite económica. Simplemente hai que caltener el dogma de la unidá d'España como bona énte cualquier situación y momentu hestóricu.

Precisamente, lo contrario al internacionalismu ye actuar con paternalismu haza les decisiones del pueblu “x” nel calter de les sos rellaciones pa con España, o ñegar el drechu d’autodetermín, como tamién se fae en munchos casos. L’internacionalismu ta basáu precisamente na esistencia de naciones. Lo anti-internacionalista ye querer actuar nuna nación concreta ensin conocer la so realidá, la so hestoria, etc., como vien pasando davezu. ¿Cómo va a puxar la izquierda estatal por mecanismos bien enrraigonaos nel pueblu asturianu como’l Conceyu Abiertu, la Sestaferia o l’Andecha, si nin los conoz? ¿Val la mesma estratexa p’Andalucía, cola so realidá económica y cultural específica, que p’Asturies? 

Por centranos un poco más n’otru ámbitu ideolóxicu entá más concretu: les organizaciones comunistes de calter estatal, y los sos miembros. ¿Cuántes veces venimos viendo l’emplegu compulsivu de cites descontestualizaes como’l perconocíu “Nun pintéis el nacionalismu de collorao”, de Lenin? L’usu de cites ye masivu, pero l’analís de la cuestión nacional pémeque ta más bien ausente. Poro, basar l’actuación nuna cuestión concreta ensin analizala, y namái repitiendo cites de forma dogmático, ye precisamente lo más antimarxista qu’hai. 

Les cites ye lo que tienen, que les hai al nuesu favor, y a la nuesa escontra. Esta cita tamién ye de Lenin:

“La responsabilidá poles infamies cometíes n’otros países cola ayuda d’Alemaña, nun recae namái sobre los gobiernos, sinon tamién en gran midida, sobre’l mesmu pueblu alemán. Ensin la so ceguera, ensin el so alma d’esclavu, ensin el so enfotu al proporcionar mercenarios al verdugu,instrumentos al serviciu de los señores de “drechu divín”, el nome del alemán sedría menos refugáu nel estranxeru”.

Pero esa cita, como les otres, nun se pueden xeneralizar;  hai que contrastales con una realidá hestórica, xeográfica y cultural concreta. Descontestualizar cites y nun facer un analís materialista de la realidá d’un mundu dialécticu, basáu na llucha de contrarios, y nes sos condiciones cambiantes. Esa ye la murnia realidá, salvo honroses esceiciones, y esi ye’l máximu esponente de lo contrario a cualquier internacionalismu. 

Ye imprescindible tamién que dende los movimientos soberanistes de clase se ponga munchu enfotu n’afitar que la xunidá de la clase obrera a nivel internacional nun quita pa que se dean procesos d’autodeterminación qu’ayuden a acabar coles distintes formes d’opresión que sufrimos baxo’l capitalismu y les sos ferramientes (España, Xunión Europea). 

Poro, un movimientu que busque la soberanía de tal pueblu, y pa ello apueste pola ruptura col capitalismu y la construcción del socialismu pa la clase obrera del so país, ensin por ello frayar la solidaridá colos sos hermanos de clase de les naciones vecines, ye  internacionalista, pero tamién lo ye respetar la dinámica y les decisiones de los pueblos seyan estes errónees o non vistes dende fuera. El paternalismu ye contrariu al internacionalismu. Aneciar en caltener a toa costa la unidá d’un estáu imperialista –que ye una realidá económica y non cultural- anque seya cola meyor intención, tamién lo ye.

“Cuestión nacional” nel Diccionariu Soviéticu de Filosofía

Na xera de siguir apurriendo materiales tornaos a la nuesa llingua alrodiu la cuestión nacional dende una perspeutiva de clase, paeciome interesante espublizar cómo se trataba la cuestión nel Diccionariu Soviéticu de Filosofía. Amesto tamién la definición que se fae nel mesmu Diccionariu del conceutu "amistá de los pueblos". Tampoco ye qu'apurra daqué que nun se pueda atopar n'otres obres de forma más completa ya incluso concisa, pero equí queda pa quien quiera echá-y una güeyada.

Cuestión nacional

Ye la cincante a la lliberación de les naciones y a les condiciones del so llibre desendolcu. La cuestión nacional ha d'esaminase con una perspeutiva hestórica, pues el so conteníu y significáu difieren d'una dómina a otra. Al surdir les naciones, la cuestión nacional taba amestada al derrocamientu del feudalismu y a la lliberación del país del xugu estranxeru. Na dómina del imperialismu, la cuestión nacional convirtióse nun problema plantegáu ente estaos, fundióse cola cuestión xeneral rellativa a la lliberación de los pueblos coloniales, pasó a ser un problema nacional y colonial al empar. Resultó alcontrase mui xunida a la cuestión campesina, pues la masa principal de quienes participen nel movimientu nacional ta formada por campesinos. Cola Revolución d'Ochobre, empecípiase la dómina de les revoluciones socialistes y de lliberación nacional, la dómina en que se liquida'l sistema colonial. Anguaño, la cuestión nacional torna a plantegase a los pueblos de dellos países capitalistes desarrollaos, debío al enfotu d'apoderar el mundu per parte de los estaos imperialistes (l'Alemaña y el Xapón facistes mientres la segunda guerra mundial, los Estaos Xuníos nel últimu períodu). El proletariáu y los partíos comunistes de dellos países alcuéntrense énte una xera histórica: oponese a los planes usurpadores de los imperialistes, garrar nes sos manes la causa de la independencia y de la soberanía nacionales, axuntar al so alredor a toles fuerces democrátiques y patriótiques del pueblu. 

Mientres que los ideólogos del mundu burgués consideren que l'únicu mediu de resolver la cuestión nacional ye l'aisllamientu de les naciones –lo cual, en realidá, fai qu'ente elles s'acentúe la hostilidá y unes sían subordinaes a otres–, la Revolución Socialista d'Ochobre amosó la posibilidá y la conveniencia de que se siga otru camín, revolucionariu. Ye'l camín del aniquilamientu del capitalismu y de la lliquidación absoluta del xugu nacional, el d'instaurar l'amistá de los pueblos*. El réxime soviéticu nun se llindó a proclamar la igualdá de drechos de les naciones, sinon que fixo tolo necesario p'acabar lo más rápido posible cola desigualdá económica, y cultural que de fechu esistía ente los pueblos, heriedu del vieyu réxime. Basándose na ayuda mutua fraternal y, primero de too, na del gran pueblu rusu, toles repúbliques nacionales soviétiques fundaron nos sos territorios una industria moderno, prepararon especialistes nacionales, obreros ya intelectuales, desenvolvieron una cultura, nacional pola so forma y socialista pol so conteníu. Como s'indica nel programa del P.C.O.S., la edificación del comunismu lleva a una unión inda más estrecha de los pueblos soviéticos, ente que la desapaición de les llendes ente les clases y el desenvolvimientu de les relaciones sociales comunistes intensifiquen la homoxeneidá social de les naciones, faciliten la medría de les traces comunistes xenerales de la cultura, de la moral y del xéneru de vida, l'ulterior afitamientu del enfotu mutuu y de l'amistá ente los pueblos.

*amistá de los pueblos: Collaboración fraternal y ayuda mutua de naciones y nacionalidaes de la sociedá socialista, llei carauterística y fuerza motriz de dicha sociedá. L'amistá de los pueblos constitúi un nuevu tipu de rellaciones internacionales basaes na economía y na democracia socialistes, na ideoloxía marxista-leninista del internacionalismu. Les rellaciones ente les naciones de la U.R.S.S. constitúin un rellumante exemplu d'esa amistá, que se desenvolvió al formase les naciones socialistes. Ye una resultancia normal de la Gran Revolución Socialista d'Ochobre, de la edificación del socialismu, de la consecuente aplicación de la política nacional leninista per parte del Partíu Comunista. L'amistá de los pueblos de la U.R.S.S. ye una fonte de la potencia del Estáu soviéticu, acelera la meyora de la sociedá soviética haza'l comunismu. Nel intre de la edificación comunista en gran escala, nueva etapa nel desendolque de les rellaciones nacionales, produzse un ulterior progresu multillateral de les naciones socialistes y un mayor averamientu pente les mesmes. Los pueblos de la U.R.S.S. caltienen una actitú amistosa al respective de los trabayadores de tolos países. Desarróllase con singular ésitu la collaboración fraternal y l'ayuda recíproca ente los pueblos de los países que constitúin el sistema socialista mundial.